Ad-hoconderzoek: Toegang tot gezondheidszorg voor asielzoekers

In Nederland hebben asielzoekers vanaf 2 maanden na het indienen van hun asielaanvraag recht op gezondheidszorg die vergelijkbaar is met de basiszorg voor Nederlandse burgers. Hoe is dit in andere lidstaten van de Europese Unie (EU)?

Aanleiding onderzoek

De afgelopen jaren heeft Nederland te maken met hoge aantallen asielzoekers uit veilige landen die via buurlanden naar Nederland kwamen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid vraagt zich af of de toegang tot de Nederlandse gezondheidszorg hierbij een rol speelt, omdat volwassen asielzoekers in Nederland tijdens de asielprocedure medische zorg kunnen krijgen. In de eerste 2 maanden nadat een asielaanvraag is ingediend hebben asielzoekers recht op spoedeisende zorg die niet kan worden uitgesteld. Daarna hebben ze toegang tot gezondheidszorg die vergelijkbaar is met de basiszorg voor Nederlandse burgers.

Om het Nederlandse beleid met andere Europese landen te kunnen vergelijken, heeft het ministerie van Justitie en Veiligheid via EMN Nederland onderzoeksvragen hierover uitgezet bij de andere EU-lidstaten en Noorwegen.

Resultaten

25 EU-lidstaten en Noorwegen reageerden op de onderzoeksvragen: België (BE), Bulgarije (BG), Cyprus (CY), Duitsland (DE), Estland (ES), Finland (FI) Frankrijk (FR), Griekenland (EL), Hongarije (HU), Ierland (IE), Italië (IT), Kroatië (HR), Letland (LV), Litouwen (LT), Luxemburg (LU), Malta (MT), Nederland (NL), Noorwegen (NO), Oostenrijk (AT), Polen (PL), Portugal (PT), Slovenië (SI), Slowakije (SK), Spanje (ES), Tsjechië (CZ), Zweden (SE). De reactie van Hongarije is niet in de samenvatting meegenomen, deze is vertrouwelijk.

Selectie resultaten:

  • In meer dan de helft van de lidstaten die reageerden hebben asielzoekers vanaf het begin van de asielprocedure toegang tot niet-spoedeisende zorg (AT, BE, BG, CY, CZ, EE, EL, ES, FI, HR, IE, IT, LU, PL, PT, NO).
  • In 6 lidstaten hebben asielzoekers tijdens de gehele asielprocedure alleen recht op spoedeisende zorg (HR, LT, LV, MT, SI, SK).
  • In Nederland hebben asielzoekers tijdens de eerste 2 maanden van de procedure alleen recht op spoedeisende zorg die niet kan worden uitgesteld, daarna wordt de toegang tot gezondheidszorg verruimd. In Frankrijk geldt een periode van 3 maanden voor alleen spoedeisende zorg, in Duitsland 17 maanden.
  • Evenals in Nederland geldt in Estland, Luxemburg en Polen dat asielzoekers tijdens de gehele  asielprocedure niet in aanmerking komen voor bepaalde medische behandelingen, zoals ivf-behandelingen (LU, NL) of behandeling in een sanatorium (PL).
  • In alle lidstaten die reageerden financiert de overheid de gezondheidszorg voor asielzoekers tijdens de gehele asielprocedure. In landen waar een eigen bijdrage geldt voor patiënten (BE, CY, EE, FR, IE, IT, FI, NO) kunnen asielzoekers hiervan meestal worden vrijgesteld of compenseert de overheid de kosten.

Publicaties

Gezondheidszorg voor asielzoekers in Nederland
Gezondheidszorg voor asielzoekers in Nederland. | Foto: Centraal Orgaan opvang asielzoerks (COA), GGD Ghor Nederland, GZA healthcare (Factsheet 'Gezondheidszorg voor asielzoekers in Nederland')